Sammlung Ryhiner
8301 Anhang oder Allerlei
Welt Schweiz

Winochs-Bergen, in Vlaanderen, aan de Kolme, tuschen Veurne en Duinkerken; self door haar gelegenheid gesterkt: = Montes S. Winochii, in Flandriæ ad Kolmum rivum, inter Veurnam et Dunkerkam; natura loci munitum oppidum
Arras of Atrecht, in Artoys, aan de Scarpe: door Louys de XIII gewonnen, 1604; doch tot de spaansche gekeerd, 1634 = Atrebatum, Artesiæ, ad Scarpam : à Ludovici XIII captum, 1640; sed Hispanis redditum, 1654
Bethune, in Artoys, tuschen Arras en S. Omer; behoorende onder Vrankryk: = Bethunia, Artesiæ, inter Atrebatum et S. Audomari fanum; Gallis hodie paret
Grevelingen, in Vlaanderen, aan der Noord zee, tuschen Kalis en Duinkerken: onder Vrankryk geraakt, door Turenne, 1658 = Gravelinga, Flandriæ, ad Oceanum Germanicum, inter Caletum et Dunkerkam : eam Hispanis eripuit Turennius, 1658
Gent, in Vlaanderen, aan het zaamen vloeyen van Schelde en Lise: de geboorte plaats van Keiser Karel; behoorende onder Spanje = Gandavum, Flandriæ, ad Scaldis ac Lisæ concursus : Caroli Quinti patria; Hispanis subjecta
Aath, in Henegouw, aan den Dener: door de Fransche genoomen, 1667; doch aan de Spaansche, door de Nimmeesche Vrede, weder gegeven, 1678 = Aathum, Hanoniæ, ad Denerum : à Gallis occupatum, 1667; at, Noviomagensi pace, Hispanis redditum, 1678
Ostende, in Vlaanderen, aan de Noord zee: na een hertnekkige tegenweer; aan Spinola over gegeven, 1604, dus noch heden onder Spanje = Ostenda, Flandriæ, ad Oceanum Germanicum : post annorum 3, mensium 2, dierum 15, pertinacem defensionem, Hispanis reddita, 1604
Yperen, in Vlaanderen, tuschen Ryssel en Dixmuyden: behoorende heden onder de Fransche = Ypra, Flandriæ, ad Ypram rivum, inter Insulam et Dixmudam : hodie Gallis paret
Condee, in Henegouw, op het zaamen vloeyen, van Schelde en Haine: onder Vrankryk geraakt, 1676 = Condatum, Hanoniæ, ad Scaldis ac Henii confluentes : Gallis cessit, 1676
Ments, in het keurvorstendom van die naam, op het zaamevloeÿen van de Rhÿn en Main: van de Fransche genoomen, 1689; heden weder onder het duitsche rÿk = Moguntiacum, vetustis monumentis refertum, ad Rheni Moenique confluentes : à Gallis captum, 1689
Ausburg, in Swabenland, aan de Leck, boven den Donau: behoorende onder het Duitsche rÿk = Augusta Vindelicorum, ad Lÿcum (de vetustis eius monimentis multa Velferus) supra Danubium; S.R. Imperii membrum
Saar-Louies, in Lottringen, aan de Saar beneden Saarbruck: synde een nieuwe vestinge = Sar-Ludovisium, in Lotharingia, ad Saravum, infra Saravi Pontes : munitionibus hoc recentioris oppidum gallicum
Hailbron, in Swaben-land, aande Nekker boven Nekkers-Ulm: behoorende onder het Duitsche rÿk = Hailbronna, in Suevia, ad Nicrum : aquis clara salutiferis; S.R. Imperii membrum
Franckfurt, in Franckerland, door de Main afgesneden van Saxenhusen: = Francofurtum, ad Moenum, in Franconia : emporium celebre, suis utens legibus
Manheim, inde Paltz, aen het zaamenvloeÿen van de Rhÿn en Nekker: door de Fransche genoomen, 1688 = Manhemium, in Palatinata, ad Rheni ac Nicri confluentes : à Gallis captum, 1688
Bon, in Keuls-land, aan den Rhÿn: de Franschen ontweldigt, 1673; wederom hen ontnomen, 1689 : sic haar in onse Rhÿn gesigten = Bonna, sive Ubiorumara, ad Rhenum, supra Coloniam Agrippinam : Gallis erepta, 1673; iterumque cis ablata, 1689 : ejus conspectus in adm. quadr. spect.
Friburg, in Brisgouw, aanden Treisam, tusschen Brisack en het Swarte Wald: door Crequi veroverd, 1677 = Friburgum, in Brisgoa, inter Brisacum et Sÿlvam Hercÿniam : à Crequio captum, 1677
Basel, in Switzerland, aanden Rhÿn: = Basilea, ad Rhenum minorumque amnium plurimorum concursus : nomen ei a sacra quercu
Bergen, in Henegouw, aan de Trouille, tusschen Brussel en Valencyn: onder de Fransche geraakt, 1691 = Montes, Hanoniæ, ad Trullam, inter Bruxellas et Valencenam : Gallis cessit, 1691
Antwerpen, in Braband, aan de Schelde: zynde een marquisaat : door Philips de Tweede met een castel versterkt = Antverpia, Brabantiæ, ad Scaldim : per Philippum Secundum arcæ munitum
Naamen, in het landschap van die naam, op het zaamen vloeyen van Maas en Sambre: door de Fransche gewonnen, 1692; door koning Willem 1693; doch heden weder onder de Fransche = Namurcum, ad Mosæ ac Sabis confluentes : cessit Gallis, 1692; Wilhelmo regi, 1693; hodie tamen rursus Gallis
Maastricht, in Braband, aan de Maas: door Fredrik Hendrik gewonnen, 1632; door Louys de XIV, 1673; doch door de Nimmeesche vrede weder opgeruymd, 1678 = Trajectum ad Mosam, in Brabantia : occupavit Fridericus Henricus, 1632; Ludovicus XIV, 1673; et, Noviomagensi pace, eam reddidit, 1678
Brussel, in Braband, aan de Senne: van de Fransche iammerlyk gebombardeerd, 1695 = Bruxellæ, Brabantiæ, ad Sennam : quas ignivomis globis cremavêre ac disjecêre Galli, 1695
Luxemburg, in het landschap van die naam, aan den Abritz, meerendeels op een rots gelegen: door Crequi de Spaansche ontnommen = Luxemburgum sive Lutzelburgum, maxima ex parte præruptæ rupi impositum : Hispanis urbem eripuit Crequius, 1684
Charleroy, in Henegouw, eertyds Charnoy, boven Naamen, aan de Sambre: versterkt, 1666; van de Fransche genoomen, 1667; weder opgeruymd, 1668; weder van de selve gewonnen, 1693 = Carolo-Regium, Hanoniæ, ad Sambræ ac Pitonis confluentes : munitum, 1666; Hispanis ereptum, 1667; redditum, 1668; rursus ademptum, 1693
Luick, in het landschap van die naam, aan de Maas, tuschen Maastricht en Hoey: de Spaanschen ontvreemd door Keur-Keulen; maar door de keiserlyke wapenen gewonnen, den 13 Octob: 1702 = Leodium, ad Mosam, inter Hujum et Trajectum : Hispanis extortum, per Clementem Bavarum; et cæsarianis copiis deditum, 13 Octob. 1702
Duinkerken, in Vlaanderen, aan de Noord zee: de Spaansche ontnoomen, 1658; door de Engelsche aan de Fransche verkocht, 116 = Dunkerka, Flandriæ, ad oceanum Germanicum : Hispanis erepta, 1658; Gallis vendita, 1661
Kadix, op de kust van Andalusie, in Spanje: aangetast door de vloot der geallieerde den 26 Aug: 1702 = Gades, urbs ad oram Andalusiæ, in Hispania : cujus arces proximas igne et ferro foederatorum vexavit classis, 26 et seqq. dd. Aug. 1702
Keiserswaart, aan den Rhijn, tusschen Duisburg en Dusseldorp: de Franschen ontweldigt, den 16 Jun. 1702 = Insula Cæsaris, inter Dusburgum et Dusseldorpam : recepta, 16 Jun. 1702
Veloo, en haar kasteel S. Michiel, aan de Maas, tusschen Roermunde en Gennep: overgegaam, den 23 Sept. 1702 = Venloa, eiusque arx S. Michaëli dicata, ad Mosam, infra Ruræmundam : ea potiti, 23. Sept. 1702
Stevens-Waart, in het spaansch Gelder-Land, aan de Maas, boven Roermonde: gewonnen, den 2 Oct: 1702 = Insula D. Stephani , Geldriæ, ad Mosam, supra Ruræmundam : capta, 2 Oct: 1702
Roermonde, in het spaansch Gelder-Land, op het zamenvloeÿen van Roer en Maase; herwonnen, den 7 Oct: 1702: = Ruræmunda, Geldriæ, ad Ruræ ac Mosæ confluentes; erepta Gallis, 7 Oct: 1702
Vigos, een haven in Gallissie, over de rieviere Minio: heden vermaard door de silvervloot, aldaar door de vloot der geallieerde geruineerd, den 23 Oct: 1702 = Vigos, Gallæriæ portus, trans Minium fluv : ubi classem argenteam vulcano ac marti tradidêre foederati, 23 Oct: 1702
Vigos tweede gesicht; vertoonende het verbreeken van den boom: = Vigonis alter conspectus; repaguli demonstrans lacerationem
Vigos derde gesicht, in welke men de gallioenen siet branden: = Vigonis conspectus tertius; in quo classis hostilis conflagratio
De roemruchtige victorie van Prins Eugenius, bÿ Luzzara, tusschen Guastalla en Borgoforte, den 15. Aug: 1702: = Victoria insignis Eugenii principis, ad Luzzaram, in padi ripa, inter Guastallam et Borgefortum, 15. Aug. 1702
De werkelyke en seldsaame overtogt der keiserlyke krygsbenden, over de Tirolische en Alt Norische Alpen, in het iaar 1701: = Cæsarianæ copiæ, ingenti molimine, Alpes transcendunt Tirolenses Noricosque, A.S. 1701
Treffen by Chiari, den 1 Sept. 1701: = Prælium ad Chiari, ipsis kal. Sept. 1701
Treffen by Carpi, den 10 Jul. 1701: = Prælium ad Carpi, die 10 Jul. 1701
Crema, een stad in Italie, aan den vloed Cerio, in een vlakte: van de swabische keiseren bemuurd = Crema, ad amnem Cerium, loco plano : ab impp. suevis munita
Milanen, een oude stad in Italie; wel eer de stoel des Roomssen Ryks, tussen Ticino en den Adice; dikwyls belegerd, ingenoomen en verwoest: = Mediolanum, insubrum, maximis bellis sæpe petita, aliquoties obsessa, capta et funditus eversa
Cremona, een stad in Italie, aan de Poo; den 1 Febr. 1702, gewapenderhand verrast door den Prins Eugenius: = Cremona cenomanorum, ad Padum; quam, 1 Febr. 1702 festinato cursu oppressit Eugenius, cæs. copiarum strategus
Pavie, een stad in Italie, aan den Ticino, niet verre van den Poo: door de veldslag, waar in Francois de 1 van Karel de V, gevangen wierd, alom vermaard = Ticinum, ad amnem Ticinum, haud procul ad Pado, Longobardorum olim regia, hodie post Mediolanum nobilissima
Mantua, een oude stad in Italie, in hed midden van een moeras: van Oknus, eene der tuscaansse koningen, gebouwd = Mantua, Cenomanorum, in mediis paludibus : arte & natura munitissima
Placentia, een stad in Italie; alwaar sich Trebia in de Poo ontlast: = Placentia, Ananum, ad Padum, ubi Trebia in eum devolvitur : hic clade affecti ab Annibale Romani
Koning van Spanje Carel II. den 1. November 1700 sagter middags ontrent 3. uuren overleden: = Carolus II Hispaniarum rex moritur kal. novembris 1700 hora tertia pomeridiana
Het testament van den koning word geopent waer in de hertog van Anjou tot desselfs sucesseur gehouden wert: = Extremae voluntatis regiae tabulae aperiuntur, in iis dux Andegavensis constituitur regis mortui successor
De hertog van Anjou neemt d'aenbieding van de spaanse kroon an: = Dux Andegavensis oblatum sili diadema regium accipit
Den 24 Novemb: 1700 wert de hertog van Anjou tot koning van den koning van de spaanse monarchÿ uytgeropen: = Novembrus 24 die anni 1700 dux Andegavensis rex Hispaniarum proclamatus
De hertog van Anjou gaat den 4 December 1701 uyt Paris, om het koningryk van Spanye in besitting te gaan neemen: = Ducis Andegavensis abitus ex urbe Parisiis, ab occupandum Hispaniæ regnum
Den 14 April 1701 doet de koning Philippus zyn pligtelyke intreding te Madrid: = Introitus regis Philippi V in urbem Madritum die 14 Aprilis anno 1701
De komst der keysersen over de hooge en gevaerlyke Tirolse gebergtens in Italien int iaer 1701: = Adventus copiarum caesarianarum in Italiam anno 1701
Den 10 Iuly 1701. is in Italien tusschen de Fransche en Duytsers onder den p.r Eugenius by Chiare een treffing voor gevallen: en de eerste meenden de anderen te rug te dryven = Pugna in Italia inter Gallos et Germanos duce Eugenio Sabaudiae principe ad Chiaram
Charleroy, in Henegouwen aen de Sambre: door de Fransche in't jaer 1701. als ook Namen Bergen etc. en gants Spaans Nederland in besitting genoomen = Caroloregium : Namurcum, Montes, et Hanoviae , aliaque loca in Belgio Hispanico a Gallorum praesidiis occupata
Hulst, in Vlanderen: (wel eer de laatste verwinninge van Frederik Henrik) bevryd door het vermeesteren van den grooten en kleenen Kyckuit; den 30 Aug. 1702 = Hulstum, in Flandria : (Friderici Henrici victoria novissima) liberata; cæsis et fugatis Gallis ad majus minusque munimentum Kyckuit; 30. Aug. 1702
De linien by Stolhofen, tusschen Straatsburg en het Fort Louis, in den Elsas: door de Franssen aangetast den 23 Apr. 1703 = Propugnacula cæsarianorum iuxta Stolhoffum, inter Argentoratum et S. Ludovici castrum in Alsatia : expugnavêre ea Galli, 23 Apr. 1703
Rhynberg, in Keulsland aan den Rhyn: in het iaar 1633, de Spaansse ontweldigt door Fredrik Henrik; heden de Fransse ontnoomen, den 15 Febr. 1703. door de geallieerde = Rhenoberca, in Coloniensi ditione, ad Rhenum : Hispanis erepta á Frederico Henrico, 1633; Gallis adempta, 15 Febr. 1703
Bon, anders als in de voorige met nieuwe wercken afgeteckend; de Fransse door de geallieerde ontweldigt, den 16 May 1703: = Bonna, exactius quam in prioribus delincata; Gallis erepta per foederatos, 16 May 1703
De roemruchtige verwinninge van de geallieerde, de Franssen uyt het veld flaande tusschen Eekeren en Wilmerdonk; den 30 Iuny 1703: = Foederatorum præclara victoria, inter Eekeram et Wilmerdonkam; proximé Antverpiam, 30 Jun. 1703
Gelegenheid der legerplaatsen aan den Donau, by Dillingen; van de Pr. Louis van Baden en de Marsch. Villars; in Iuly, enz. 1703: = Castra Ludovici Badensis princ. et March. Villarsii, ad Danubium, inter Dillingam et Gunteflingam; in Julio, &c. 1703
Huy, boven Luik, aan de Maas op een hoogte: door de geallieerden de Franssen ontnoomen de 25 Aug. 1703 = Hoia, sivê Hujum, olim Benefactum, ad ejusdem nominis rivulum, in ditione Leodiensi : Gallis ereptum, 25 Aug. 1703
Limburg, op een rots, aan de Weser of Wesa gelegen, tussen Aken, Luik en Maastricht door de geallieerde de Franssen ontrukt, den 27 Sept. 1703: = Limburgum, rupis dorso impositum ad Vesam rivulum inter Aquisgranum, Leodium & Trajectum ad Mosam : foederatis captum, 27 Septemb. 1703
Gelder, in Gelderland, aan de riviertjes Niers (dat ontrent Gennep in de Maas loopt) en Wye: heest sederd 1587 niets geleeden; maar word nu door de geallieerde met vuur aangetast, van den 20. Apr. 1703 = Geldria, Geldriæ ad Niersam & Wyam, rivulos : ab anno 1587 quiæta, hodie à Borussorum regis copiis ignivomis vexatur globis, ab 20. Apr. 1703
T oude hof in 's Gravenhage waer K. Carel III. zyn verblyf is geweest: eyndelyk met de gecombineerde vloot op de Adm: Rooke vertrocke, den 3 Ianuary 1704 = Vetus aula Hagae comitis, in qua commoratus est Carolus III., Hispaniarum rex : prius quam in Portugalliam trajiceret cum classe foederata
Landing van zyn M.t Carel III. koning van Spanje; tot Lissabon in Portugael, den 7 Maert 1704: = Appulsus Caroli III Hispaniarum regis ad urbem Lisbonam 7 Martii 1704
Held-haftige actie, vant' gecombineerde leger onder de H. van Marlb: en p.r L. van Baden, de Fransen en Byren in haer voordeel aen gegrepen, en geslagen, den 2 Iuly 1704: = Pugna egregie pugnata, et res felicitur gestae a fortissimis viris Duce Marleburgio, et principe Badæo adversus Gallos
Plan van Hochstett: van roemwaerdige battailje onder het commando der H.r van Marlb: en P.r Eug: tegens C. Byren en de G.r Tallard, d' 13 Aug: 1704 = Planum oppidi Hogstadii : cum ibi felicitur pugnaretur auspicus Ducis Marleburgii et P.r Eugenii, adversus Gallos et Bavaros, 1704
Legers der Byersen, Fransen, en geallieerden by Augsburg, soo als die gelegen hebben, den 15 en 23 Iuly 1704: = Exercitus gallorum, bavarorum, et foederatorum ad Augustam Vindelicorum, quomodo erant positi 15 et 23 Iulii 1704
Gibralter: verovert door de Pr. van Hessen Darmstadt, met de ontscheepte militie van de Eng: en Holl: onder de Adm: Rooke en Callenberg, den 4. Aug: 1704 = Calpe : capta a principe Hassiae-Darmstadio, Anglis et Batavis militibus e navibus egredi jussis, ducibus Rookio et Callenbergio, 4 Aug 1704
Verwinning der Eng: en Holl: onder 't belyt van de Admiralen Rooke en Kallenberg, behaelt op de Fransen by Mallaga: onder den G.r van Toulouse, den 24 Aug: 1704 = Victoria Anglorum et Batavorum ducibus Rookio et Callenbergio adversus Gallos, duce Tolosano ad Mallagam parta, 24 Aug: 1704
Belegering der Stadt Landau: met aenwysinge, hoe verre dagelyks gevordert is, onder 't beleit des Roomschen konings en P.r L. van Baden, overgegeven d 26 Nov: 1704 = Obsessio urbis Landavii : docente hac tabella quantum indies profecerint foederati, auspiciis Romanorum regis, et principis Badaei
Plan de la ville et chateau de Traarbach: = Het sterke casteel Traerbach : door de geall: onder de commando van de erf pr. van Hessen den 14 November beschooten en den 18 Decemb. 1704. verovert met verschyden andere vestingen aen de Moessel. etc. alwaer de beroemden Baron de Trogne is gesneuvelt = Castrum forte de Traerbach : a foederatis sub ductu principis haeriditarii Hassiae XIV Novemb: oppugnatum, et XVIII Decemb: [1704] expugnatum, una cum pluribus aliis munimentis ad Mosellam sitis; ubi illustris Baro de Trognez etiam cacsus est
Ponty word geslagen, in de baey van Gibraltar (sie dese in de voorige) van de vlooten der geallieerde, den 20 Meert 1705: = Maritimo prelio in sinu Calpetano Galli á foederatis devincuntur, die 20 Martii, 1705
Alberquerque, in Spanje, ontrent de grenssen van Portugal by Elvas, onderwerpt sich koning Carel de III. den 10. Iuny 1705: = Albuquerqua, in Lusitaniæ finibus, et haud procul ab Emerita, regi Carolo III sese subjicit, die 10 Iun. 1705
Huy (wiens gesight inde voorige) verweerd van den 26 May tot den 11 Iuny 1705: = Hoya, Cronstromio gubernante adversus Gallorum insultus, usque ad 11. Iun. defensa; 1705
De linien, in Braband by Hillissem, ontrent Loven en Thienen, door Marlborough, gebrooken, 'd 18 Iuly 1705: = Gallorum precinctiones, in Brabantia, juxta Hilleshemium, noctu perrumpit, ducesque capit Marlobrochius, die 18 Iul. 1705
De linien in Flaanderen, by het fort S. Philippe, tusschen Brugge en Gent, door den baron Spar, gebrooken, den 4 August. 1705: = Gallorum præcinctiones in Flandria, ad munimentum Divi Philippi, divellit baro Sparrius, die 4 Aug. 1705
Leeuwe, gemeenlyk Sout-Leeuwe, in Braband tussen Thienen en St. Truyen: de Fransche ontweldigd, den 5 Aug: 1705 = Leewia, ad Gefam torrentem (quise in Geetam præcipitat) validum oppidum : Gallis exortum, die 5 Aug. 1705
De Fransse, door Eugenius, aan den Adda, by Cassano en Treviglio, geslaagen, den 16 August. 1705: = Galli, duce Eugenio ad Adduam, prope Cassanum et Trevilium profligati, die 16 Aug. 1705
Hagenau inde Boven Elsas (welke ook inde voorige): by nacht van de Fransche de belegeraars gelaaten, de 5 Oct. 1705 = Hagenoa (cujus munitiones ab hisce plane diversæ in superioribus) : nocturno abitu deserta á Gallis, die 5 Oct. 1705
Barcelona, aan de Middelandsche Zee: wel eer in der Carthaginenseren, Gothen, Sarazeenen, en eindelyk der Franschen krygsmagt, onderwerpt sich koning Carel de III. den 14 Octob. 1705 = Barcinonem hisp. Tarraconensis urbem littoralem Hispanis : eripiunt Galli, 1697; Gallis eripiuntfoederati traduntque regi Carolo III. die 14 Oct 1705
Barcelona: zynde in't jaer 1705 door de geallieerde verovert, ... = Barcino : urbs a foederatis anno 1706 capta, ...
Overwinning, bevogten door de Engelse en Hollanders onder den Prins en Hertog van Marlboroug en den velt marschal Heer van Ouwerkerk: op de Franse onder den gewesen Ceurvorst van Beyren en den marschal de Villeroy in de Nederlanden, by Ramelies : ... = Victoria reportata ab Anglis et Batavis de Gallis, militantibus ductu electoris Bavari, et Villaregii gallicarum copiarum prefecti, ad Ramilium in belgio 23 die Maji 1706 : ...
Ostende, leggende in Spaans Vlaanderen aan de Noort Zee,: en soo bekent door de drie jarige belegering, dewelke over de 10000 menschen vernielt heeft, wert den 6 July 1706. door de Engelse en Hollanders na een belegering van 3 dagen verovert = Ostenda, urbs in Flandria hispanica ad mare Boreale : celebratissima triennali obsidione, qua homines amplius 10000 absumti sunt, 6 Iulii 1706 ab Anglis et Batavis post obsidionem trium dierum expugnata
Meenen, leggende in Wals Vlaanderen, aen de Lisse: zynde door Mons:r de Vauban, ingenieur van den coning van Vrankryk tot een van de sterkste steden gemaekt, wert den 22 Augustus 1706. door de geallieerde na een belegering van 13 dagen ingenomen = Menia urbs in Flandria interiore ad Lissam fluvium : prorsus munitissima, a machinatore Valbannio sic firmata, ut invicta crederetur, capta est a foederatis 22 die Augusti 1706, idque post obsidionem dierum tredicim
Dendermonde, leggende in Spaans Vlaanderen aan de mont van de Dender: zynde noyt ingenomen geweest heeft den 5 Sept.r 1706. na een belegering van 4 dagen voor 't gewelt der geallieerde moeten bucken = Teneramunda, urbs in Flandria hispanica ad ostia Tenerae amnis : numquam ante capta, vincitur a foederatis die 5 Sept: post obsidionem quatuor dierum
Aath, leggende in't graafschap Henegouwen: geest sig den 2 October 1706. na een belegering van 12 dagen aan de geallieerde troupen over = Athum oppidum in comitatu Hannoviae : dedit se foederatis, post obsidionem duedecim dierum, secundo die Octob. anni 1706
Overwinning, bevogten op den 7 September 1706 door den hertog en den prins Eugenius van Savoye op de Franse: onder den hertog van Orleans voor de wallen van Turin : ... = Victoria eximia a duce Sabaudo et principe Eugenio reportata de Gallis sub duce Aurelianensi militantibus ante moenia Taurini, die Septenmb. 1706 : ...
T eilant Yvica leggende in de Middellantsche Zee: verklaart zich de 20 September 1706. op het aennaderen der Engelse en Hollanse vloot voor Karel den III. koningh va Spanje, welk voorbeelt den 24 September door 't eilant Majorca gevolgt wordt = Yvica insula in mari Mediterraneo : appropinquantibus Anglorum et Batavorum classibus 20 die Septemb: anni 1706, dedit se Carolo III Hispaniarum regi, quod exemplum Majorca insula secuta est 24 die ejusdem mensis & anni
Milaen, hoofstadt van 't hartogdom van dien naem: meenigmaal genomen en hernomen, onderwerpt zich den 24. September 1706 de gehoorzaemheit des keizers = Mediolanum, metropolis ducatus ejusdem nominis : saepe capta et reddita, tandem caesari se subjicit 24 die Septemb. anni 1706
Den 13 January 1707. is koning Carel III van Spangen tot Milaen voor haar heer van dat hertogdom verklaart: = Carolum III agnoverunt Mediolanensis 13 Ian. 1707
T casteel van Milaen wert den 14 Maart 1707. door de Duytsers na een belegering van een maand ingenomen: uyt kragt van een gemaakt acoord tussen den koning van Vrankryk en den keysers = Arx Mediolanensis a Germanis occupata ex foedere inter imperatorum et regem Galliarum facto, 14 Martii 1707
Den 6 July 1707. wert de hoofstad Naples door de Duytsers onder de gehoorsaamheyd van koning Carel III gebragt: = Urbs Neapolis a Germanis redacta sub potestatem Caroli III Hispaniarum regis, 6 Iulii 1707
Den 30 Sept: 1707. wert Gaeta, waer in de hertog Escalona, gewese viceroy van Naples gevlugt was stormenderhand verovert: na een belegering van een maant = Cajeta, in quam dux Escalonae, nuper prorex Neapolitanus, se receperat, post obsidium menstruum expugnata, 30 Sept. 1707
Toulon, een voor name zeehaven van Vrankryk in de Middelantze Zee: wert door de geallierde onder den hertog van Savoyen en den prins Eugenius den 24 July 1707. belegert, den 28 en 29 dito den berg St. Catherin; ... = Telona, urbs Galliae maritima in mare mediteterraneo : a foederatis obsessa auspiciis Duc. Sabaudiae, et Eugenii Sabaudi 24 Iulii 1707. mons divae Catharinae expugnatus 31 ejusdem mensis, ...
Den 25 April 1707 is tussen de geallierde onder de genirael Gullovay dai Minas en Friesheim: en de vyanden onder den hertog van Berwyk in de vlakte van Almanza in Spange een battalje voorgevallen : waar in de geallierde geslagen werden hebbende 4000 doode en nog meer gevangen en de vyanden niet minder dooden = 25 Aprilis 1707. pugna pugnata in campis Almanzae, inter foederatos et copias hostiles : ubi 4000 foederatorum caesi, plures etiam capti, nec minore tamen dam no hostium, qui non minorem militum numerum amisere
Den 7 May 1707. wert Valencia, de hooft stad van dat koninkryk door de hertog van Orlians weer onder de gehoorsaemheyt van koning Philippus V. gebragt: = 7 Maji 1707. Valencia metropolis a Duce Aureliae sub potestatem regis Philippi V redacta
Den 19. May 1707 wert Zarragozza, de hooft stad van Aragon en vervolgens dat geheele koninkryk onder de devotie van koning Philippus V gebracht: = 19 Maji 1707. Saragossa et cum ea regnum universum Philippo V reddita
Den 13 Novemb: 1707. is de koning van Pruyssen tot prins van Neuschatel en Valangin verkooren: = 13 Nov. 1707. rex Borussiae principatum adeptus Castri-Novi en Valanginae
De fransche vloot den 17 Maart 1708 uitgeloopen onder den grave de Fourbin, op hebbende den gewaenden prins van Wales: met een groote meenigte troepen uit Duinkerken naer Schotlant : om dat koningryk aan dien vorst te onderwerpen; maer verstroit door den engelsche amirael Bings, en te rug gekeert den 6. 7. en 8. April = Classis gallicana 17 Martii anni 1708 ductu comitis Forbinii missa ad principi Walliae, qui ipsi in ea erat regnum Scotiae subjiciendum : adjuta a magna vi misitum ...
De slag der Franschen en bontgenooten by Oudenaerde: voor gevallen den 11. Julÿ 1708. begonnen na den middagh ten vier uren, en geeindigt des nachts, ... = Praelium a foederatis contra Gallos pugnatum ad Aldenardum : 11. Julii anno 1708. cujus initum fuit a meridie hora circiter quarta finis jam alta nocte ...
Aenkomst der princes Elizabeth van Wolffenbuttel, koningin van Spanje te Mutaro den 25 July 1708: = Principis Elizabethae Wolffenbutteliae adventus cum foederatorum classe ad Materam 25 Julii 1708
Situation der Gegend Lille mit der Vertranchirung unser beyden Armeen, wie auch die Franzosen zwischen Selins und Herins stehende: d. 15 Sept. 1708 = Het bemagtigen van Ryssel : overgegaen by verdrag den 22 Octob. 1708. na dat de stadt den 12 Augustus berent was door de prinsen van Nassau en Savoie, zynde de loopgraven den 22 des avonts geopent geweest = Insula Lilana : victa pactis conditionibus a principibus Nassavio et Sabaudo, postquam urbs 12 Augusti fuerat inclusa a copiis foederatorum, atque adductus parati 22 Octobris
Het bemagtigen van het kasteel van Ryssel: waer voor den 29 October 1708 de loopgraven geopent zyn; ... = Arx insulae Lilanae victa sine ulla vi armata : ...
Komst der verbonde krygsmagten voor 't eilant Sardinie, het dwingen van Kagliar en het onderbrengen van het gansche eilant voor koning Karel: = Accessus foederatorum ad insulam Sardiniam, unde Calaria capta, totaque insula in potestatem Caroli III vedacta
De verovering van Exilis uitgewerkt door krygslist der hartogen van Savoje den 12 Aug: 1708: waer op volgen Perouse, en de sterkte St. Louis, oock de vallei van St. Martin, nevens Fenestrelle den 31 der zelve maent, met het gevangen nemen van alle de bezettingen dezer plaetsen = Prosperi ducis Sabaudiae successus, qui simulans se aliud agere praeter omnium exspectationem Exiliam capit 11 Augusti 1708 : sequenti etiam die Perosam ...
Verovering van Maon door de wapenen der bontgenooten onder den engelschen zeevogt Stanhope: waer op het gansche eilant Minorca zich onderwerpt aen Karel den III. koning van Spanje = Portus Maon captus armis foederatorum ductu praefecti anglici Stanhopii : qui e vestigio prospera fortuna usus omnem insulam Minorcam subjicit Carolo III Hispaniarum regi
Het verrassen van Gent door de Franschen, begunstigt door eenigen der burgerye, den 5 Julii 1708: nevens 't herwinnen der zelve stat door de bontgenooten den laetsten van wintermaent des zelven jaers, waer op de Franschen ook Brugge verlaten = Ganda conspiratis factionum partibus a Gallis capta 5 Julii 1708 : a foederatis recepta ultimo die Decembris ejusdem anni, Bruga a Gallis resicta
Plechtigheit van't erkennen des prinsen van Asturie, zoon van Filips den V. kon. van Spanje, gehouden te Madrit den 7 April 1709: by welke de gedeputeerden der provincien den eed van getroutheit in handen van den kardinaal Portocarrero afgelegt hebben = Solennia agnitionis principis Asturiae, Philippi V. Hispaniarum regis filii, regni paterni haeredi, habita Madriti 7 die April 1709 : quo tempore deputati provinciarum de fidem ei praestituros cardinali de Portocarero juraverunt
Het innemen van het casteel van Alikante, bemagtigt door de Spanjaarden: na dat den eng. vice adm.l Whitaker, die met een esquadre tot secours in't gezigt dezer fortresse gekomen was, vergeefs de plaets zogt t ontzetten, so dat hy den 20 April weder naer Barcelone zeilde = Expugnatio arcis Alicantae, ab Hispanis devictae : frustra eam volente prohibere propraetore Anglico Whitakero, cui cum bona parte navium, militibus refertarum, in conspectum hujus munimenti venerat et re infecta Barcelonam redire coactus est
Verovering van Doornik, door de bontgenooten gewonne[n] d' 28 Iuly 1709: nevens de bemagtiging van het kasteel, den 3 Aug: ingenoomen; waer by de bezetting bestaende in een getal van 4000 mannen krygsgevangen verklaert is = Expugnatio urbis Tornaci a sociis captae 28 Iul: 1709 : uti et arcis, quae 3 August. capta est; militibus praesidiariis omnibus numero 4000 captivis ex jure bellico judicatis
Veltslagh by Poltawa inde Ukrainie: gewonnen door den Czaar van Moskovie op den kon. v. Sweden ... = Pugna ad Poltawam in Ukrainia : qua a magno Moscovitaru duce rex Sueciae fusus est, ...
Verwinning der Savojaerden, waer door de Fransen, onder M.o d'Thouy in Savoje by Conflans aan den inham van de rivier de Arly: en de Isere geretrencheert : na een gevegt van 2 uren na den middagh tot 7 uren des avents, met verlies van ontrent 2000 man, op de vlugt gedreven zyn den 20 Iuly 1709 = Victoria Sabaudorum parta de Gallis, qui duce Thouyio in Sabaudia et Confanlandio sinum fluviorum Arleae et Iserae occupaverant : post pugnam ab hora secunda ad septimam vespertinam pugnatam, in qua 2000 Galli fugati sunt 20 July 1709
Balaguer, een stad in Catalonia aen de Segre: verovert de 23 August 1709 onder den g.l Starrenberg; zynde 3 battaillons daer in tot krygsgevangenen gemaekt = Balaguera, urbs in Catalonia ad flumen Sicorim : a sociis ductu Starrenbergii capta 23 Aug. 1709; militibus praesidiariis numero captivorum additis
Verwinning der hooge bontgenoten onder den p.r Eugenius v. Sav. den h.t v. Marlbourg en den g.r d'Tilly den 11 Sept: 1709: behaelt op de Franssen onder de marsc: d'Villars en Boflers by Blangies in Henegouwen aen 't bosch van Sax : die enige stukken kanon achterlieten, 2000 mannen mosten overgeven tot krygsgevangenen; blyvende evenwel van beide de zyden wel 25000 man op de plaats doot = Victoria sociorum ducibus Eugenio Sabaud. Marlburgio et Tillio 11 Sept: 1709 parta de Gallis ad Blangiam in Hannonia, prope nemus Saxium : ubi capta aliquot tormenta bellica, et 2000 milites captivi facti; sic tamen ut victoria effet cruenta, caesis ab utraque parte in acie militibus 25000
Verovering van Bergen in Henegouwen: den 20. Oct: 1709, aen de hooge bontgenooten overgegaen, na dat onder beleit van zyne hoogheit den p.r van Nassau de loopgraven daer voor geopent waren den 25 Septemb. 1709 = Montes Hanoniae : a sociis superati ductu celsissimi princ: Nassavii 20 Octob. 1709: quo die ex pacto urbs tradita est
Optogt der Deensche vloot, zeilende den 11 Nov. 1709 's morgens ten 9 uren van Koppehage: met 12 oologschepen ... = Expeditio classis Danicae solventis 11 Novemb. 1709 Hafnia : cum magno numero navium ...
Tafel in welke vertoont werden alle werk-tuygen behorende tot de krygs-kunde vestingbouw artillerye: als mede tot de belegeringe van steden, velt-slagen, legertochten en leger-plaatzen, alle de gedecltens van de zee en't land, en cyndelyk allerley slag van schepen = Carte qui represente toutes les pieces qui sont comprises dans l'architecture militaire, ou l'art des fortifications : avec tous les morceaux dont on se peut servir dans les plans des places, & dans les cartes topografiques, description de siege, de bataille, marche d'armée & campemens: in't ligt gebragt door Petrus Schenk
Bataille de Lowositz: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Prague: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Blocus de Prague: dessiné par Thérbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Plan de Pillau: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Attaques du fort William-Henri: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Breslau: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Gros=Jaegerndorff: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Combat de Goerlitz: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Combat de Reichenberg: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Hastenbeck: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Rosbach: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Breslau: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Siege de Schweidnitz: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par G. Tischbein
Bataille de Creveld: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Affaire de Sandershausen: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Combat de Meer: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Zorndorf: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Combat de Saint-Cast: dessiné par J. Seibel bombardier ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Combat de Lutternberg: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Hochkirch: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Minden: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Palzig ou Zullichau: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Bergen: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Cunersdorf: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Bataille de Lignitz: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Combat du Johannsberg près de Friedberg: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Maÿence
Combat de Reichenbach: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Maÿence
Bataille de Freiberg: dessiné par Therbu lieutenant ingenieur ; gravé par Cöntgen graveur de la cour et de l'Université de Mayence
Abriss der spanischen schwimmenden Batterien welche erfunden worden, die Spize von Europa auf der Festung Gibraltar zu beschiesen